Opis
Powyższa publikacja realizowana jest w ramach projektu badawczego własnego nr N N112 339438 w dyscyplinie makro- i mikroekonomii pod tytułem Ocena poziomu ekoefektywności gospodarki odpadami w województwie lubuskim w kontekście rozwoju zrównoważonego. Analiza systemowa z wykorzystaniem techniki LCA i GIS do optymalizacji gospodarki odpadami. Nawiązuje ona w dużej mierze do metodologii nauk o zarządzaniu, a w szczególności nauki o zarządzaniu środowiskiem, gdyż gospodarka odpadami jest w dyscyplinie naukowej – zarządzanie środowiskiem – jednym z ważniejszych obszarów zarządzania. Jednocześnie nie poddaje się ona autonomizacji, albowiem stanowi integralną część większego systemu społeczno-gospodarczego wymagającego użycia holistycznej metodologii badawczej. To holistyczne podejście zakłada zastosowanie różnorodnych instrumentów i narzędzi zarządzania środowiskowego (takich jak np. ocena cyklu życia LCA – Life Cycle Assessment, marketing ekologiczny, controlling ekologiczny, normalizacja ISO 14000 czy GIS – Geographical Information System ) wspomagających optymalizację procesów zarządzania. Celem publikacji jest pokazanie możliwości implementacji LCA do gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi zarówno w aspekcie ekologicznym, jak i ekonomicznym. Uwzględnienie przy tym warunków lokalnych województwa lubuskiego w gospodarce odpadami może przyczynić się w dalszych badaniach do powstania lokalnej bazy danych dotyczącej opakowań i odpadów opakowaniowych, optymalizacji systemu, stymulowania rozwoju rynku surowców wtórnych, poprawy ekoefektywności oraz do określenia kosztów i korzyści efektów zewnętrznych gospodarki odpadami opakowaniowymi . LCA usprawni działanie gospodarki odpadowej (a w tym szczególnie gospodarki opakowaniowej i odpadów opakowaniowych), jej optymalizację, stworzenie bazy danych oraz zmniejszenie kosztów zewnętrznych dla województwa.
Z uwagi na obszerność tematu badawczego i jego wielopłaszczyznowość niniejsza publikacja w swoim zakresie obejmuje w części teoretycznej: krótkie wprowadzenie w temat opakowań i odpadów opakowaniowych, obowiązujące regulacje prawne w tym zakresie oraz wytyczne do wyznaczania wskaźników ekoefektywności gospodarki odpadami opakowaniowymi, a w części empirycznej – zestawienie, analizę i omówienie wyników prowadzonych badań dokumentacji krajowej i dyrektyw UE w zakresie obecnego stanu gospodarki odpadami opakowaniowymi w województwie lubuskim na tle kraju, jak również poziomu respektowania wytycznych UE w kraju i na omawianym obszarze. Ponadto opisano wyniki badań ankietowanych przedsiębiorstw zajmujących się gospodarką odpadami opakowaniowymi na terenie województwa lubuskiego. Porównano wyniki badań ankietowych z danymi zamieszczonymi w dokumentach województwa dotyczących systemu gospodarowania odpadami. Podsumowanie publikacji stanowi charakterystyka wybranych systemów komputerowych wykorzystywanych do oceny cyklu życia i praktyczne wykorzystanie techniki LCA do wskazania możliwości zastosowania opisanego narzędzia zarządzania środowiskowego w szeroko pojętym temacie opakowań. Wykorzystanie oceny cyklu życia – LCA – jako wskaźnika (jednego z trzech filarów) zrównoważonego rozwoju zaproponowano również w części teoretycznej publikacji. Instrument ten jest nieodzowny do dokonania charakterystyki aspektów ekologicznych w zakresie opakowań i gospodarowania odpadami opakowaniowymi.
Dopełnienie publikacji stanowią zamieszczone na końcu załączniki zawierające szczegóły dotyczące aspektów prawnych gospodarowania opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ułatwiające zrozumienie niektórych zagadnień (wykaz procesów odzysku i unieszkodliwiania odpadów, akty wykonawcze do ustaw, katalog wyrobów traktowanych jako asortyment opakowania itp.).
