Opis
Niniejszy, szósty tom „Historii Literatury Pogranicza”, przygotowany we współpracy
Pracowni Badań nad Literaturą Regionalną Uniwersytetu Zielonogórskiego
i Polsko-Niemieckiego Instytutu Badawczego, wspólnej jednostki naukowo-badawczej
Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i Europejskiego Uniwersytetu
Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, ukazuje się w sytuacji, która wymaga od redaktora
serii kilku słów wyjaśnienia. Nie można bowiem zlekceważyć tego, że w stosunkowo
krótkim czasie – zaledwie pięciu lat, które minęły od momentu uruchomienia wydawniczego
przedsięwzięcia sygnowanego hasłem pogranicze – hasło to oraz przypisywane
doń treści uległy wyraźnej przemianie. Niewiele przesadzając, można by powiedzieć,
że pogranicze sprzed pięciu lat i pogranicze dzisiejsze to dwa odmienne pogranicza.
Chodzi nie tylko o przyspieszoną inflację pojęcia, które wchodząc do słownika
dyżurnego współczesnej humanistyki, rozszerzyło swój zakres znaczeniowy na wiele
różnych, często niewspółmiernych zjawisk i utraciło semantyczną nośność, przekształciło
się w „symplifikat” 1 (m.in. z tego względu pogranicze jest dziś zastępowane takimi
terminami, jak transgraniczność czy transkulturowość). Znacznie poważniejsze i, jak
można przypuszczać, bardziej brzemienne w skutki jest dokonujące się w ostatnim
czasie przeobrażenie, które dotyczy pogranicza jako pewnego społeczno-politycznego
konstruktu.