Opis
Książka […] składa się z obszernej […] rozprawy, która jest wnikliwym i gruntownym studium monograficznym, oraz […] edycji krytycznej tekstu Dęmbołęckiego […]. Celowość wydania całości jest oczywista i nie wymaga obszernych uzasadnień. Wywód Dęmbołęckiego to dzieło swoiste, można powiedzieć kuriozalne, ale niezwykle ważne, często przywoływane w badaniach nad polską kulturą, historiografią i historiozofią, historią literatury, sarmatyzmem, historią języka wreszcie. Stan badań jest więc bogaty, różnorodny i rozproszony. […] Sztyber komponuje całość zawartą, […] monograficzną, zmierzającą do konkluzji odważnej, intrygującej, acz przekonująco dowiedzionej: że Dembołęcki był „bajarzem”, łgającym z premedytacją. […] W dowodzeniu tej fascynującej hipotezy badawczej pomógł […] Ignacy Krasicki i odpowiednio interpretowana Myszeida.
[Z recenzji wydawniczej prof. dra hab. J.T. Pokrzywniaka]
Niechętnie i dość rzadko przywoływany tekst księdza Wojciecha Dęmbołeckiego z pewnością zasługuje na baczniejszą, niż dotąd, uwagę badaczy, […] niekiedy dość powierzchownie traktowali dzieło Dęmbołęckiego […], poświęcając co najwyżej baczniejszą uwagę jego eksperymentom językowym. Tymczasem rozprawa księdza Wojciecha zdaje się czymś o wiele więcej. […] Dęmbołecki […] nie jest jakimś gryzipiórkiem, ale i nie jest tępym apologetą chorych pomysłów. Widać wyraźnie, że przyświeca mu określony cel […]. Drobiazgowe rozważania [zamieszczone we Wstępie] prowadzą do […] konstatacji, w których największego znaczenia nabierają […] teksty Ignacego Krasickiego. Ten […] w sposób […] bardzo czytelny miał się odnieść do dzieła księdza Wojciecha z Konojad. […] Krasicki bowiem, okazuje się, doskonale rozumiał przesłanie Wywodu i, zachowując cały krytycyzm, „uznał, że niekiedy bajka wnosi więcej, mimo jej zafałszowań i nadużyć, aniżeli obiektywny obraz prawdy”.
