Opis
Krajna – ten mało znany w Polsce region etnograficzny leżący na pograniczu
Wielkopolski i Pomorza Wschodniego oraz Środkowego, dzieli się na dwa subregiony
ukształtowane historycznie: Krajnę nakielską i Krajnę złotowską. Pierwsza
z nich znajdowała się krócej w zaborze pruskim, bo do 1919 roku, natomiast
Krajnę złotowską przyłączono do Polski dopiero po II wojnie światowej. Obecnie
Krajna zajmuje znacznie mniejszy obszar niż historyczna dzielnica państwa
Polan. Leży ona na rubieżach północno-wschodnich Wielkopolski i południowej
części Pomorza Wschodniego, co sprawiło, że krzyżują się tu wpływy kulturowe
z Kaszub, Kujaw i Pałuk. Nie znaczy to jednak, że Krajniacy nie zachowali poczucia
swej tożsamości i odrębności regionalnej, przeciwnie, świadomość i identyfikacja
z dorobkiem kulturowym regionu od lat 70. XX wieku coraz bardziej wzrasta,
zwłaszcza w ostatnim pięcioleciu.
Krajniacy złotowscy od początku zaborów wykazywali większą aktywność kulturotwórczą
zorientowaną na wielkoojczyźniane i regionalne wartości kulturowe
aniżeli Krajniacy nakielscy. Jako opór wobec zaborcy wybrali te przejawy polskości,
które łączyły się z etosem Polaka oraz regionalną kulturą ludową, zwłaszcza
zrekonstruowanego częściowo stroju i wytworzonego haftu nazwanego potem
„krajeńskim”.
