Opis
[Jest to książka] zasługująca na szerszy rezonans i większą liczbę czytelników. W rozważaniach nad bohaterami Brandysa, Dygata, Kisielewskiego, Hertza (ale także Kijowskiego lub filmowymi postaciami Wajdy) Czesław P. Dutka rozszerzył i uzupełnił obserwacje, które sformułował swego czasu Wyka, a które w innym niż Wykowe ujęciu zaprezentowała Marta Piwińska […]. W książce tej bowiem kordianowe zachowania bohaterów powojennej prozy rozrachunków inteligenckich wpisane zostały nie tylko – jak to bywa najczęściej – w stereotyp tradycji literackiej wywiedzionej z romantyzmu, ale także w stereotyp zachowań społecznych uwarunkowanych uniwersalnym elementom gry kulturowej. Autor pokazał więc, jak teatr literatury nakłada się na teatr zachowań ludzkich, jak gest staje się ekspresją nie tylko światopoglądu, ale także konwenansu. W książce tej (czego nie odnajdziemy w innych tekstach poświęconych przez badaczy prozie „rozrachunków inteligenckich”) zarysowane zostały „przedłużenia” inteligenckich kompleksów i „kordianizm” w dziełach literackich i filmowych powstałych grubo później niż epoka Jeziora Bodeńskiego lub Drewnianego konia.
[Andrzej Z. Makowiecki]
