Opis
Rozdział pierwszy zawiera podsumowanie tego, co w dzisiejszym zarządzaniu strategicznym powiedziano na temat wartości oraz procesu jej tworzenia. Głównym problemem, który pojawia się w tym rozdziale, jest kwestia niejednoznaczności pojęcia wartość, choć podjęto próbę jego zdefi niowania. Zostaną tu zdefi niowane także te kategorie wartości, które mają szczególne znaczenie dla ujęcia zasobowego, oraz podstawowe logiki, według których wartość jest tworzona. Wyjaśnione będzie pojęcie renty ekonomicznej jako kategorii kluczowej w procesie tworzenia przewagi konkurencyjnej, przedstawione zostaną także podstawowe logiki tworzenia wartości, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które mają zastosowanie w sektorach opartych na wiedzy. Ponieważ w pracy znaczny nacisk został położony na podejście kontraktualne, rozdział pierwszy zakończy się koncepcją tworzenia wartości na poziomie mezo, która zostanie zilustrowana poprzez analizę przypadku. Celem rozdziału jest wykazanie, iż problematyka wartości jest obecna w zarządzaniu strategicznym. Rozdział drugi prezentuje kategorie zasobów niematerialnych oraz innych czynników determinujących proces tworzenia wartości, a jego celem jest wykazanie nierozłączności tychże zasobów od czynnika ludzkiego oraz ukazanie problematyki przywłaszczenia wartości rozumianej jako renta ekonomiczna. Wprowadzone zostaną kategorie kapitału osadzonego oraz ucieleśnionego – ze względu na ich szczególny charakter. Charakter ten wynika z faktu ich nierozłączności od człowieka, który jest ich nośnikiem. Celem rozdziału jest przedstawienie roli pracownika będącego nośnikiem zasobu oraz roli, jaką odgrywa on w tworzeniu i przywłaszczeniu wartości. Głównym przesłaniem tego rozdziału jest myśl, że zarządzanie zasobami niematerialnymi to przede wszystkim zarządzanie motywacją pracowników i ich postawami. Myśl ta zostanie rozwinięta w rozdziale trzecim, w którym dokonany będzie przegląd koncepcji wymiany w miejscu pracy jako podstawy koncepcji kontraktualnej. Dlatego znaczną uwagę poświęca się tu problematyce kontraktu psychologicznego. Wyjaśniona będzie idea wymiany społecznej w miejscu pracy. Przedstawione zostaną wartości, które są przedmiotem wymiany w procesie pracy. Celem rozdziału jest wykazanie, że głównym czynnikiem warunkującym tworzenie wartości jest postawa pracownika. Rozpatrując to zagadnienie z punktu widzenia przedstawicieli organizacji, warto zadać sobie pytanie, na jakich warunkach dostępna jest dla nich postawa pracowników wobec pracy? Postawy te zostaną skategoryzowane i omówione. Jako podstawę przyjęto trzy koncepcje teoretyczne, w których nastąpił podział na postawy tworzące wartość i postawy destrukcyjne. W rozdziale tym znajdą się także dwa elementy o charakterze badawczym. Pierwszy z nich to metaanaliza dotycząca wyników badań nad kontraktem psychologicznym prowadzonych w zakresie postaw związanych z wartością. Metaanaliza ta zostanie porównana do metaanaliz innych autorów, co stanowić będzie podstawę do wyprowadzenia hipotez badawczych. W rozdziale czwartym zostaną przedstawione wyniki badań własnych obejmujących 140 osób zatrudnionych w sektorze wysokozaawansowanych technologii. Badaniami objęto pracowników 11 przedsiębiorstw: 2 dużych, 8 średnich i 1 małym. Wszystkie przedsiębiorstwa miały powiązania międzynarodowe, 3 wykazały udział kapitału zagranicznego. W ramach tych organizacji przeprowadzono także analizę przypadków oraz zgromadzono grupę uczestniczącą w zogniskowanym wywiadzie grupowym.
