Opis
Zakład Komunikacji Językowej Uniwersytetu Zielonogórskiego ma zaszczyt zaprezentować monografię zbiorową Tożsamość w komunikowaniu. Celem książki jest prześledzenie, w jaki sposób tożsamość przejawia się i wyraża w procesie komunikacji międzyludzkiej.
Problem ten jest obecnie żywo dyskutowany, zwłaszcza w obrębie takich dyscyplin spokrewnionych z językoznawstwem i nauką o komunikowaniu, jak: socjologia, psychologia, antropologia. Z dyskusji tej wyłania się niepokojący obraz współczesnego hominis communicantis, który kreuje przy wykorzystaniu różnych technologii komunikowania tożsamość „wibrującą”, „rozproszoną”, „hybrydyczną”, „fragmentaryczną”, „płynną” itd. Rysuje się w niej portret człowieka „bez korzeni”, który nie wierzy w „wielkie metanarracje”, a życiowe wzorce wybiera w „supermarkecie kultury”.
Jednocześnie w badaniach nad tożsamością podkreśla się wątek lingwistyczny. Język jest traktowany jako pośrednik między subiektywnością a intersubiektywnością, przy czym samoświadomość nie ma pierwszeństwa przed świadomością kolektywną, gdyż obie materializują się w języku. Teksty – wytwory języka – ujmuje się zatem jako przejawy tożsamości, trwały ślad idiolektu hominis communicantis w jego komunikacyjnym otoczeniu.
Jednocześnie z aspektem materialnym uruchamiany jest aspekt dynamiczny tekstu, tzn. nieustający proces wyborów semantycznych, poruszanie się w sieci możliwych znaczeń, z każdym wyborem ustanawiającym nowy układ otoczenia. Wybory te jawią się nie jako przypadkowe, lecz strategiczne. Człowiek czerpie z zasobów języka (dyskursów). Wybierając jedne formy, rezygnuje z alternatywnych i są to decyzje wiążące, nawet jeśli czasem nieuświadomione. Uznając ważność lingwistycznej perspektywy w badaniach nad tożsamością, przedmiotem naszych rozważań uczyniliśmy tożsamość językową w dawnej i współczesnej komunikacji z całością jej skomplikowanych uwarunkowań. Interesują nas zarówno rozstrzygnięcia teoretyczne, ukazujące tożsamość w siatce pojęć pokrewnych, jak i badania empiryczne, przedstawiające zróżnicowane przejawy tożsamości (podmiotowej, grupowej, instytucjonalnej) w zachowaniach komunikacyjnojęzykowych. Naszym celem jest bowiem próba wszechstronnej i wielowątkowej charakterystyki tożsamości w komunikowaniu.
