Opis
Powtarzanie sądu o wielkiej roli reformacji dla kultury polskiej, zwłaszcza dla rozwoju języka narodowego, jest truizmem, wciąż jednak pozostaje aktualny postulat, by znaczenie to kompleksowo zbadać i przedstawić. Rozprawa niniejsza, wpisując się w nurt badań nad uwarunkowaniami komunikacji językowej w przeszłości, stawia sobie za cel uzupełnienie szesnastowiecznego pejzażu o aspekty religijnej walki na słowa. Wybór obszaru badawczego, polemicznej twórczości Marcina Czechowica, jednego z luminarzy braci polskich, podyktowany został przekonaniem, że tego typu piśmiennictwo ma dla historyka języka znaczenie nie tylko dlatego, że pozwala dokumentować język osobniczy, ale przede wszystkim dlatego, że polemiki religijne aktywizowały szerokie rzesze uważnych czytelników i słuchaczy – tym samym z dużą dozą prawdopodobieństwa można powiedzieć, iż Marcin Czechowic oddziaływał na innych wzorcotwórczo, a przynajmniej brał udział w procesie kształtowania się wzorów szesnastowiecznej polemiki konfesyjnej. Chciałabym wierzyć, że podjęte badania pozwolą uzupełnić wiedzę z zakresu szesnastowiecznej polszczyzny oraz choćby w małym zakresie zaspokoją ciekawość poznawczą (nie tylko moją) dotyczącą gorącego okresu w dziejach państwa polskiego i Kościoła oraz ich wzajemnych relacji. Być może staną się także wskazówką do poszukiwania źródeł współczesnej „mowy nienawiści”.
